Stilleven als ultieme expressievorm vanaf 15 november in Museum Gouda

Rik Wouters, Chrysanthèmes, 1915 The Phoebus Foundation, Antwerpen

Vanaf 15 november is in Museum Gouda Stilleven te zien. De tentoonstelling toont een vernieuwend beeld van het Nederlandse en Belgische stilleven van omstreeks 1870 tot nu en onderzoekt de betekenis voor kunstenaars. Is het voor Jan Sluijters, Rik Wouters, Pyke Koch, James Ensor, Erwin Olaf de ultieme expressievorm?

Het stilleven is al eeuwen populair. Wie kent die prachtige schilderijen met de meest exotische voorwerpen en bloemen uit de zeventiende eeuw niet? Aan het einde van de negentiende eeuw verandert het stilleven echter sterk. Nederlandse en Vlaamse schilders stappen af van de klassieke, uiterst realistisch geschilderde en gearrangeerde composities. Exotische boeketten maken plaats voor bloemen uit de tuin, luxe voorwerpen worden vervangen door alledaagse potten en vazen. Het kleurgebruik wordt uitbundiger, de voorstellingen steeds abstracter. Maar de belangrijkste ontwikkeling: kunstenaars zien het stilleven als de ultieme expressievorm, die hen alle mogelijkheden biedt in de zoektocht naar vorm, kleur en compositie.
​
Onverminderd populair 
Kunstenaars als Floris Verster, James Ensor, Jan Sluijters en Pyke Koch kiezen vol overtuiging voor het stilleven. De radicale vernieuwingen in de moderne kunst beïnvloeden ook het stilleven. Zoals bij de abstracte stillevens van Bart van der Leck of in het expressionistische werk van Gustave de Smet. Tot op de dag van vandaag is het stilleven populair. Nederlands bekendste fotograaf Erwin Olaf maakt bijvoorbeeld prachtige bloemstillevens. Ook een van zijn werken is te zien in de tentoonstelling.

Bij deze tentoonstelling verschijnt de catalogus ‘Stilleven. Het Nederlandse en Belgische stilleven vanaf 1870’, uitgegeven door W Books,
​ISBN 978 94 625 8347 4.