'Ik zie, ik zie …' Een tentoonstelling over kijken in Frans Hals Museum Haarlem

De bruiloft van Peleus en Thetis van Cornelis Cornelisz van Haarlem, 1592/93

Vanaf 14 november 2015 zoomt het Frans Hals Museum in op het detail, het voor het oog schijnbaar verborgene, ja zelfs het onzichtbare! Het museum herbergt een schat aan kleine zaken die veelal over het hoofd worden gezien maar die onze aandacht verdienen. Net als bij het spelletje Ik zie, ik zie … wat jij niet ziet worden bezoekers uitgedaagd die visuele geheimpjes te ontdekken door de ogen van anderen. Onder andere kunstrecensente Wieteke van Zeil, romanschrijfster Niña Weijers en de museum restauratoren leren de bezoeker op een andere manier kijken en vertellen daar prachtige verhalen bij. 

​In tijden dat in de museumwereld alles groot, groter, grootst moet zijn, kiest het Frans Hals Museum - toch al een museum van de menselijke maat - voor het tegenovergestelde. Het museum richt de aandacht op zijn fraai bewerkte tegeltjes, ornamenten, kleine zilveren voorwerpen en natuurlijk op al die onopgemerkte details op schilderijen. De bezoeker gaat op ontdekkingsreis, als een Gulliver op het eiland Lilliput en wordt uitgedaagd om 'op het tweede gezicht' naar het museumgebouw en de collectie te kijken. Een tocht voor jong en oud, waarbij de bezoeker al doende beter leert kijken en oog ontwikkelt voor het detail, het verborgene, het imaginaire en daarmee de sleutel krijgt tot een wereld van verhalen.

Wieteke van Zeil en Niña Weijers
De tentoonstelling Ik zie, ik zie … gaat uit van de vaste collectie en biedt een veelzijdig programma dat het gehele museum bestrijkt. Daarbij gaat de bezoeker op zeer uiteenlopende manieren op zoek naar het schijnbaar verborgene.

• Verspreid over de zalen van het museum treft de bezoeker aanwijzingen en korte verhalen over details die te vinden zijn op schilderijen, in het interieur en op objecten. Voor de echt hongerige bezoeker is er een app met nog een extra voorraad aan details, verdeeld over verschillende categorieën.
• Wieteke van Zeil, bekend van de Volkskrantrubriek Je gaat het pas zien als je het doorhebt, beschrijft op haar eigen associatieve wijze details op door haar uitgekozen schilderijen uit de collectie.
• Niña Weijers schreef recentelijk de alom geprezen roman De consequenties en laat nu bezoekers genieten van een speciaal voor het museum gemaakt ogenschijnlijk onzichtbaar kunstwerk.
• De tentoonstelling Jan van Scorel - Een hemelse ontdekking gaat in op de restauratie van één van Van Scorels belangrijkste schilderijen uit zijn Haarlemse periode: De doop van Christus. De presentatie toont tal van details en deelt ontdekkingen die de restauratoren daarbij deden.
• In Poppenhuis in de spotlights openbaart zich voor jong en oud een wereld in het klein. Het is geïnspireerd op het authentieke poppenhuis van Sara Rothé dat om de hoek staat en zich bij uitstek leent voor een nadere inspectie van het kleine.
  
  

Visuele geletterdheid
Met de vaste collectie als basis introduceert het museum een innovatieve en meerstemmige vorm van publieksbegeleiding met als doel de bezoeker op een actieve manier een breder kunstbegrip te geven. Daarbij is het belangrijk dat niet alles meteen zichtbaar is, maar de bezoeker op zoek moet gaan naar betekenisvolle details. Net als bij het spelletje Ik zie, ik zie … wat jij niet ziet gaat het om ontdekken van wat op het eerste gezicht niet direct opvalt. Pas door de aanwijzingen, uitleg en verhalen maakt de museumbezoeker kennis met de verborgen schatten.
Op die manier wordt de bezoeker uitgedaagd om met aandacht te kijken, om zich als ‘onderzoeker’ op te stellen en de overstap van het passieve ‘zien’ naar het actieve ‘kijken’ te maken. Scherp leren kijken is een vorm van visuele geletterdheid en kan leiden tot meer kijkplezier.

Expositie: Ik zie, ik zie ... wat jij niet ziet
Locatie: Frans Hals Museum, Haarlem
Deze expositie is te bezoeken vanaf 14 november 2015 t/m 13 maart 2016 
www.franshalsmuseum.nl  

De triomftocht van Bacchus van Maerten van Heemskerck, 1536/37