Ironie in Leiden, tentoonstelling over epidemieën gaat niet door vanwege huidige pandemie.

Vandaag zou de tentoonstelling Besmet!, een tentoonstelling over epidemieën door de eeuwen heen groots geopend worden. Het Rijksmuseum Boerhaave in Leiden had flinke plannen voor de opening, en wist zelfs Willem-Alexander te strikken. Helaas gaat dat plan vanwege, -jawel- een pandemie nu niet door.
​
Ook directeur Amito Haarhuis van Boerhave ziet de ironie in de sombere situatie. Twee jaar lang was hij bezig met de voorbereidingen. De rode draad van de tentoonstelling was ‘ziekte X’, een onbekende ziekte die zomaar ergens de kop op kon steken, maar waarvan niemand wist waar of wanneer. En toen was daar ineens corona. In Nieuws en Co op NPO Radio 1 verteld Haarhuis dat ze met de tentoonstelling wilden waarschuwen voor infectieziekten. 

Quarantaine
De tentoonstelling zou gaan over verschillende besmettelijke ziekten door de eeuwen heen. Het begin lag in de 14e eeuw, toen de pest de wereld teisterde. De pest was de grootste pandemie ooit, ongeveer een derde van alle Europeanen overleed aan de ziekte.
"We proberen parallellen te trekken tussen het heden en het verleden", zegt museumdirecteur Haarhuis. Sommige dingen die we nu om ons heen zien gebeuren gebeurden eerder ook al. "In de tentoonstelling zit bijvoorbeeld een quarantainetunnel. Dat gaat over de fysieke isolatie van besmette personen. Dat is iets dat we al kennen sinds de middeleeuwen. Vroeger werden buiten de stad pesthuizen gebouwd, eigenlijk quarantainestations."

Social Distaning
​
Afgezonderd van de rest van de maatschappij werden patiënten daar behandeld. "Artsen droegen daar een soort snavelmaskers. Die zou je nu kunnen vergelijken met de mondkapjes die we dragen. Beschermende kleding zie je dus ook al eeuwen terug."
Ook de angst om besmet te worden gaat ver terug. "Iemand die eeuwen geleden aan lepra leed moest met een klepper rondlopen, of een bel om zijn nek binden om zichzelf aan te kondigen. Dat is eigenlijk social distancing avant la lettre, maar dan wel afgedwongen."
Van de geplande tentoonstelling in Rijksmuseum Boerhaave is voorlopig niets te zien; het Leidse museum is dicht, net als alle musea in Nederland. De makers gebruiken de extra tijd om Besmet! verder te ontwikkelen. Haarhuis wil op de huidige tijd reflecteren. "We willen een maatschappelijk beeld geven van de afgelopen tijd." Wanneer het publiek dat beeld kan bekijken, is nog niet bekend.