FACES | EUROPEAN PORTRAIT PHOTOGRAPHY SINCE 1990

Jurgen-Teller

Onder de titel FACES | European Portrait Photography since 1990 brengt het Nederlands Fotomuseum

deze zomer werk van 32 fotografen en beeldend kunstenaars bij elkaar die in de afgelopen decennia

bepalend zijn geweest voor de vernieuwing binnen de Europese portretfotografie. Naast grote namen als

Anton Corbijn, Rineke Dijkstra, Boris Mickailov, Thomas Ruff, Juergen Teller en Stephan Vanfleteren,

maken ook minder bekende – maar invloedrijke – fotografen deel uit van de selectie. De tentoonstelling

laat de kracht, rijkdom en diversiteit van de hedendaagse Europese portretfotografie zien en legt daarbij

verbanden met de renaissancetraditie – de oorsprong van het portretgenre.

FACES is de eerste tentoonstelling die terugblikt op de belangwekkende ontwikkelingen die de Europese

portretfotografie na 1989 heeft doorgemaakt. Zij signaleert een tendens in het genre waarin de individuele mens -beroemd of anoniem - en zijn of haar sociale en culturele identiteit centraal staat. Deze artistieke ontwikkelinggebeurt tegen de achtergrond van razendsnelle veranderingen binnen Europa door globalisering, migratie, de komst van internet en de economische eenwording: veranderingen die het begrip ‘identiteit’ sinds 1990 op scherp hebben gesteld. In de tentoonstelling komen dan ook vragen aan bod over identiteit, cultuur en geschiedenis en de relaties tussen de geportretteerde, de kijker en de fotograaf.

Iconen uit de hedendaagse portretfotografie

Op uitnodiging van BOZAR – Paleis voor Schone Kunsten (Brussel), waar deze reizende tentoonstelling van start gaat, heeft Frits Gierstberg (curator Nederlands Fotomuseum) werk van bekende of toonaangevende portretfotografen uit de afgelopen decennia geselecteerd. Daarin zijn iconische series opgenomen als de strandportretten van Rineke Dijkstra en de Porträts-serie van Thomas Ruff. Deze laatste heeft een schanierfunctie gehad in de vernieuwing binnen het genre die zich begin jaren negentig voordeden. Maar ook andere invloedrijke series zoals Rokytnik van de Tsjechische Jitka Hanzlová of Case History van de Oekraïner Boris Mikhailov, beide met politieke connotaties, zijn vertegenwoordigd in de tentoonstelling.

Spel met portrettradities

De tentoonstelling omvat zowel studio- als locatieportretten. Kenmerkend voor de jaren negentig is dat het portretgenre uiteenlopende verbanden aangaat met de mode-, de documentaire en de reportagefotografie. Zo fotografeerde modefotograaf Juergen Teller jonge dames die bij hem aanklopten om fotomodel te worden. De portretten van de Griekse fotograaf Nikos Markou raken de documentairefotografie door de actuele economische situatie die in zijn portretten naar voren komen. De Amerikaanse fotograaf Tina Barney maakte in een documentaire-achtige setting een portretreeks van welgestelde families thuis. Ook StephanVanfleteren koos

ervoor om in zijn portretreeks van Vlaamse vissers de persoonlijke setting deel uit te laten maken van het portret. Fotografen en beeldend kunstenaars zijn zich veelal zeer bewust van de rijke en eeuwenoude (schilderkunstige)  portrettradities. In hun werk verwijzen zij daar soms bewust naar of spelen er een spel mee. Terwijl portretten traditiegetrouw worden gemaakt van personen met status of een belangrijke maatschappelijk functie, is er nu vaak een grote aandacht voor de gewone man of vrouw in het dagelijkse leven. De wisselwerking tussen de traditionele stijlkenmerken en een eigentijdse invulling is terug te zien in de tentoonstelling. Fotograaf Clare Strand plaatste daklozen in een klassiek Engels landschapsdecor. Ook Clegg & Guttmann maken met hun

geënsceneerde klassieke ‘corporate portraits’ een verwijzing naar de oude portrettradities. Sinds de jaren negentig richt een toenemend aantal fotografen hun lenzen op de gewone burger en medemens, zoals Beat Streuli en Luc Delahaye die mensen op straat fotograferen zonder dat zij het weten. Maar in de tentoonstelling treft men ook portretten aan van politici, popsterren, kunstenaars en bekende filmacteurs, waaronder Isabella Rosselini, Francis Bacon, Luc Tuymans, Jacques Delors, Wim Duisenberg. In de selectie bevinden zich ook zelfportretten van de fotografen, zoals bij Dita Pepe en Alberto García-Alix.

Europese samenwerking

FACES is een gezamenlijk project van het Nederlands Fotomuseum (Rotterdam), BOZAR - Paleis voor Schone Kunsten (Brussel) en Museum of Photography Thessaloniki (Thessaloniki, Griekenland) met Frits Gierstberg als hoofdcurator. De reizende tentoonstelling is van 6 februari tot en met 17 mei 2015 te zien in Brussel, van 30 mei tot en met 23 augustus 2015 in Rotterdam en van 11 september 2015 tot en met 28 februari 2016 in Thessaloniki.


Bij de tentoonstelling verschijnt de publicatie Europese portretfotografie sinds 1990, waarin alle fotografen uit de tentoonstelling vertegenwoordigd zijn. De publicatie opent met een inleiding door curator Frits Gierstberg en sluit af met een beschouwing van filosoof Alicja Gescinska. Het boek is vanaf 6 februari 2015 verkrijgbaar in de museumwinkel van het Nederlands Fotomuseum. Advisory board: Vangelis Ioakimidis, Olga Sviblova, Gautier Platteau, Christophe De Jaeger, Alexandra Athanasiadou


Nederlands Fotomuseum Openingstijden
Wilhelminakade 332 Dinsdag t/m vrijdag 10 tot 17 uur

9072 AR Rotterdam Zaterdag en zondag 11 tot 17 uur

Nederlands Fotomuseum Openingstijde
Wilhelminakade 332 Dinsdag t/m vrijdag 10 tot 17 uur
3072 AR Rotterdam Zaterdag en zondag 11 tot 17 uur
www.nederlandsfotomuseum.nl