De rijkdom van de eenvoud

Jaap Kaal Herfstpark, 1957/8 Olieverf op doek, 75,5 x 63 cm.

Schilderijen en tekeningen van Jaap Kaal
 
Op zaterdag 10 februari 2018 om 15 uur opent op initiatief van de Stichting Jaap Kaal bij Galerie Staphorsius een boeiende verkoopexpositie van werken van Jaap Kaal. Kunsthistoricus en kenner van de Zaanse kunst Henk Heijnen zal de expositie inleiden. De aangeboden schilderijen en tekeningen komen uit de nalatenschap van de schilder, waaronder ook werken die tientallen jaren niet meer voor het publiek waren te zien.
 

Jaap Kaal (1893-1960) verliest al op jonge leeftijd beide ouders en groeit op in het Weeshuis in Zaandijk. Na een opleiding ging hij werken als technisch tekenaar bij Machinefabriek Duyvis in Koog aan de Zaan, maar volgt daarnaast een avondschool waar hij tekenles kreeg van kunstschilder Freek Engel (1872-1958). In 1916 wordt hij toegelaten tot de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam en in 1919 neemt hij voor het eerst deel aan een groepstentoonstelling in Koog aan de Zaan. In 1926 reist hij met vriend en kunstschilder schilder Cornelis Koning (1893-1951) naar Italië waar ze een half jaar verblijven. Kaal nam regelmatig deel aan exposities van de kunstenaarsvereniging Sint Lucas en later ook aan die van Arti et Amicitiae. Om zich geheel aan de kunst te kunnen wijden, neemt hij kort na de Tweede Wereldoorlog ontslag als technisch tekenaar. Hij verbouwt de verdieping van het houten pakhuis in Wormerveer, waar hij al sinds 1926 zijn atelier heeft, tot woonruimte. In de periode die dan aanbreekt, is een opmerkelijke groei van zijn artistieke productiviteit te zien. Hij leeft bijzonder sober en wenst niet deel te nemen aan de Contraprestatie of aan voortzetting daarvan, de Beeldende-Kunstenaars-Regeling. In 1954 treedt hij in het huwelijk met Anneke Kolijn. Zij is voor hem als partner en muze van onschatbare betekenis. Hij overlijdt in 1960 in zijn atelier in Wormerveer.
​
In 1965 verscheen het boek van Adriaan Bosboom "Jaap Kaal, een inleiding tot zijn werk". Het in 1999 gepubliceerde boek "Kunst zonder rugwind. Zaanse schilderkunst 1600-1950" bevat ook een bijdrage over hem. Na nieuw onderzoek verscheen in 2008 de monografie "Jaap Kaal (1893-1960). Een schilder in dialoog met de traditie".
 
Galerie Staphorsius
J.J. Allanstraat 287b, Westzaan
De rijkdom van de eenvoud is te zien van zaterdag 10 februari tot zaterdag 17 maart 2018. Openingstijden: dinsdag tot en met zaterdag, 9-17 uur. Ook is de Galerie geopend op zondag 11 februari, 13-17 uur.
  

---