Slavernij. En de Groningers? Het was dichterbij dan je denkt.

31/5/2022

Natasja Kensmil, White Elephant, 2019, olieverf op doek, 200 x 230 cm. Foto Amsterdam Museum, Peter Cox

Net als Portugal, Frankrijk en Engeland veroverde en koloniseerde Nederland vanaf de 17e eeuw gebieden over de hele wereld. Dat was om handel te drijven, puur voor economisch gewin. Nederlanders overheersten de oorspronkelijke bevolking. Ze lieten mensen met geweld en onder dwang werken op plantages met ‘luxeproducten’ als tabak, koffie, thee, cacao, katoen en suiker.

Boeien gebruikt voor het vastmaken van tot slaaf gemaakte mensen. Collectie Kura Hulanda Museum, Curaçao. Foto Arjen Verschoor

Ook kochten en vervoerden Nederlanders tot slaaf gemaakte mensen uit Afrika naar de andere kant van de wereld, om er te werken op de plantages. Een op de acht mensen overleefde de overtocht niet. Lange tijd is het onderbelicht gebleven dat ook Groningers hierin een aanzienlijke rol speelden. De één verdiende er een fortuin mee, de ander zette zich juist in voor de afschaffing van de slavernij. De tentoonstelling Slavernij. En de Groningers? laat zien hoe Groningers op allerlei manieren betrokken waren bij de handel in mensen en slavernij. Het was dichterbij dan je denkt. Ook is er aandacht voor de manier waarop slavernij doorwerkt in het dagelijks leven van Groningers van nu. De tentoonstelling in Museum aan de A (de opvolger van het Noordelijk Scheepvaartmuseum) is te zien van 24 juni t/m 8 januari 2023.

Duizenden Groningers
Niet alleen bekende zeelieden, plantage-eigenaren, investeerders en andere rijke, vooraanstaande Groningers waren betrokken bij de slavernij. Maar ook Groningse grutters, handelaren in koloniale waar en duizenden jongens en mannen uit de hele provincie die als bemanning mee voeren op grote schepen van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) en de West-Indische Compagnie (WIC). Slavernij is een wezenlijk onderdeel van de Groningse geschiedenis.

Samenwerkingspartners
Voor deze tentoonstelling werkt Museum aan de A samen met onder meer het Kura Hulanda Museum op Curaçao, de Hanzehogeschool, Stichting Noaberschap, Comité 30 juni – 1 juli Groningen en Stichting Pittig Gekruid. Slavernij. En de Groningers? is vormgegeven door Studio 212 Fahrenheit en mogelijk gemaakt door Kunstraad Groningen, Provincie Groningen, Gemeente Groningen, Stichting Beringer Hazewinkel en het J.B. Scholtenfonds. De tentoonstelling is onderdeel van de culturele manifestatie Bitterzoet Erfgoed

Afbeeldingen uit boek waarin Marten Douwes Teenstra openlijk over de misstanden in de kolonie Suriname schreef en slavernij afkeurde. Collectie Groninger Archieven.

www.bitterzoeterfgoed.nl.
Museum aan de A is de opvolger van het Noordelijk Scheepvaartmuseum, een museum van, voor en over Groningers.
Brugstraat 24 | 9711 HZ | Groningen |