Bezoek aan tentoonstelling JR: Chronicles in Groninger Museum

Tekst Gerrit Brand
Fotografie Suhaila Sahmarani

Om heel eerlijk te zijn wist ik tot voor kort niet wie JR was. Nooit van gehoord. Zal wel een gebrek van mij zijn. Maar de tentoonstelling in het Groninger Museum van het werk van deze Franse kunstenaar valt snel op. Als je in Groningen woont kun je er eigenlijk niet omheen. Het museum is ook aan de buitenkant in de stijl van JR ‘ingericht’. Eenmaal binnen raak je heel snel onder de indruk van het werk van de Fransman.

Wie is JR?
JR is geboren in 1983. Het is het pseudoniem van een Franse fotograaf en straatartiest wiens identiteit niet bevestigd is. Hij omschrijft zichzelf als een photograffeur (een samenvoeging van "fotograaf" en "graffeur"-Frans voor "graffitikunstenaar"), hij plaatst grote zwart-wit fotografische beelden op openbare locaties. JR stelt dat de straat "de grootste kunstgalerie ter wereld" is. De kunstenaar begon in de straten van Parijs. JR's werk daagt vaak wijdverbreide vooroordelen uit en de reductieve beelden die door reclame en de media worden gepropageerd.
JR combineert kunst en actie, zijn werk gaat over engagement, vrijheid, identiteit en grenzen. Hij is door Fabrice Bousteau geïntroduceerd als: "degene die we nu al de Cartier-Bresson van de 21e eeuw noemen". Op 20 oktober 2010 won JR de TED Prize voor 2011. Hij gebruikte het prijzengeld van 100.000 dollar om het Inside Out Project te starten.

Tot zover een stukje tekst dat ik van Wikipedia gepikt heb. Laten we het hebben over de tentoonstelling in het Groninger Museum. Je raakt snel onder de indruk van de beeldtaal (om het zo maar te noemen) van de Franse kunstenaar. Alles is groot, veel beeld beweegt. De tentoonstelling in het Groninger Museum is indrukwekkend. Je vraagt je voortdurend af hoe JR dit werk allemaal gemaakt heeft (vaak met hulp van anderen). Je krijgt trouwens wel inzicht in zijn werkproces en raakt al snel geïntrigeerd door de enorme hoeveelheid werk die in elk kunstobject is gaan zitten. Veel mensen denken dat een graffiti kunstenaar, of straatfotograaf/kunstenaar, maar wat doet, maar dat is beslist niet zo. Zie het werk van de Fransman.
​
De tentoonstelling JR: Chronicles is oorspronkelijk gemaakt door het Brooklyn Museum in New York en was voor deze tentoonstelling in het Groninger Museum te zien in de Saatchi Gallery in Londen.

Reuzen, Kikito op de grenzespatrouille, Tecate, Mexico 2017. Inkjetdruk op vinyl

​JR: Chronicles is een reis door de indrukwekkende carrière van de kunstenaar JR: van de graffitikunst die hij als tiener in Parijs maakte tot zijn maatschappelijke projecten over de hele wereld. JR's sociaal betrokken werk bevindt zich op het snijvlak van fotografie, straatkunst en performance. In Portrait of a Generation, de fotoserie waarmee JR zijn carrière in 2004 begon, biedt hij tegenwicht aan het karikaturale en gewelddadige beeld van jongeren in de buitenwijken van Parijs. Voor Women are Heroes portretteerde hij vrouwen in sloppenwijken om hun vitaliteit en kracht zichtbaar te maken. Wereldberoemd is zijn werk Kikito, uit de serie Giants: een 20 meter hoge monumentale foto van een nieuwsgierige peuter die speels over het grenshek tussen Mexico en de VS gluurt. Deze en andere series vullen de museumzalen tot grote hoogten. JR: Chronicles is het eerste museale overzicht van JR. JR: Chronicles is te zien van 20 november 2021 tot en met 12 juni 2022