Een indrukwekkende en omvangrijke tentoonstelling die de verschillende ontwikkelingen van Matisse prachtig laat zien!

Le Chateau-Cambresis Stilleven olie doek ca 1895

Gisteren ben ik wezen kijken naar de fenomenale tentoonstelling van Matisse in het Stedelijk museum in Amsterdam.

De tentoonstelling bestaat uit twee delen, begane grond schilderijen en tekeningen in combinatie met kunstwerken uit de collectie van het eigen museum. Op de bovenverdieping de grote knipselwerken.

Door ziekte gekluisterd aan zijn bed komt Matisse tot spectaculaire vernieuwing. Met de hulp van zijn assistenten en met veel toewijding ontstaan deze grote werken. Men is er in geslaagd om het grootste overzicht van zijn werk ooit, in Nederland samen te stellen.

Samen met tijdgenoten die zijn toegevoegd geeft dit een subliem beeld van de kunst in de 20 ste eeuw. Met een honderdtal werken van deze kunstenaar biedt het museum een oeuvre in al zijn pracht en word ik er bijna door overwelmd. Ik kies in deze recensie voor veel beeld omdat er al zoveel is geschreven over Matisse en ik denk dat het met beeld absoluut duidelijk wordt waarom deze tentoonstelling zo de moeite waard is.   

Op de benedenverdieping hangen de schilderijen, te beginnen met de allereerste vroege werken. In zaal 4 zie ik het heel fraaie stilleven Cambresis. Een roze tafelkleed met bloemen, bijna een levende tuin op zich, en een schaal fruit, met herkenbare lijnen en kleurpatronen als achtergrond. 

In de expositie zijn tijdgenoten als Delaunay en Mondriaan op een heel geraffineerde wijze toegevoegd. Ik zie dan een voor mij onbekend groot doek Vue de Notre Dame. Absoluut eigentijds in z’n abstracte ruimtelijkheid. Met lijnen die de ruimte aangeven en een enkele verdeling van kleur bovenaan die een raam suggeren? Het was het uitzicht van Matissa vanuit het Parijse atelier, het academische schilderen achter zich latend, door voor sterke kleuren en schetsmatige lijnen te kiezen, een voorloper van zijn latere werk.

Als ik doorloop, kom ik in de zaal met een grote serie tekeningen van 1896 t/m 1906. Er bevinden zich ook heel fraaie houtsnedes, als Nu de Bout, waarin al heel duideljk de lijnvoering en patronen van de latere knipsels te zien is. 

Vue de Notre Dame olie doek 1906

Nu de Bout Houtsnede 1900-1902

Wanneer ik weer verder loop, zie ik werk van Picasso naast de Odalisque van Mattise hangen, een heel fraaie en treffende combinatie. Na de dood van Mattise heeft Picasso, een intieme vriend van de kunstenaar, gereageerd op dit werk met zijn Femme Nue devant le jardin. Wat een feest om zoveel moois bij elkaar te zien!

Odalisque olie doek 1920-1921

Femme Nue devant Le jardin 1956 olie doek Picasso

En vervolgens het heel grappige zelfpotret van Matisse , hij noemt het Masker. Ik moest grinneken toen ik dit zag, met zoveel zelfspot, lijkt het, heeft hij dit geschetst!

Zelfportret Masker Matisse tekening

Nu Blue-Au Basverts de Corde Gouache uitgeknipt geplakt op papier 1952

Op de bovenverdieping dan het eerste knipsel, dat wil zeggen: gouache op papier uitgeknipt en weer op ander papier geplakt. De gouache kleuren steken heel nauw bij Matisse. Je ziet dat ook, een enorme intensiteit gaat er vanuit.
Naast de grote heel bekende werken ook Nu Bleu-aux basverts de Corde heel fraai in z’n eenvoud en kleur.

En in de IMC zaal dit meesterwerk Polynesie, le Ciel. Met doorlopend in de Van Den Ende zaal het grote werk Souvenir D’Oceanie. Je hoeft alleen maar te kijken, woorden zijn hier niet nodig. De mensen  zijn ook heel rustig, iedereen staat in stille be- en verwondering alles in zich op te nemen. 

Dit zijn werkelijk grote knipsels, als je het zo nog kunt noemen, zeker twee meter in de lengte. Het knipsel Souvenir D’Oceanie heeft men dan weer gecombineerd met een groot doek van Robert mangold uit 1984, die geinspireerd werd door de werkwijze van Matisse.

Behalve twee 2 dimensionale kreeg Matisse ook opdrachten van o.a de zusters Dominicanessen van vence om ontwerpen vor kazuifels (priesterkleden) te maken. Fantastisch moeten deze priesters zich gevoeld hebben om zoveel moois te kunnen dragen!

Als laatste wil ik nog het Jazz Boek naar voren halen. Het is oorlog en de kunstenaar heeft hier zorgen over, zijn reactie hierop is om vrolijke platen te maken die het beroemde Jazz boek gaan heten!

De werken zijn nog te zien t/m 16 augustus. Ga langs en laat je verrassen. Deze foto's geven slechts een eerste indruk, er is nog veel meer te zien!                                                        

Recensie : Riedstra | kunstenaar | info@riedstra.eu |www.riedstra.eu