Charlotte Salomon ‘Leven? Of Theater? in Joods Historisch Museum Amsterdam 2018

Selfportrait 1940

Om de 100ste geboortedag van deze kunstenaar herdenkt het Joods Historisch Museum, Charlotte Salomon, met een bijzondere en ingrijpende tentoonstelling waarin alle werken voor het eerst worden getoond, vanuit het perspectief van de kunstenaar,  ooit door haar selecteerd.
 
De tentoonstelling loopt t /m 25 maart 2018
 
(©)Riedstra
De Joodse kunstenaar Charlotte Salomon is begin 20 als ze met haar grootouders uit Berlijn vertrekt naar Zuid Frankrijk, om veiliger te zijn, de dreiging van een WO II is overal.
Dit is vlak na de Kristalnacht, waarna wel duidelijk wordt wat er vooral de joden te wachten staat. Ze heeft al 2 jaar Kunstacademie in Berlijn, en krijgt te horen dat haar de toegang verder geweigerd wordt omwille van haar joods zijn.

Als die oorlog dan uitbreekt pleegt de grootmoeder zelfmoord, haar wordt verteld dat dit al veel vaker in de familie is voor gekomen en depressie daarvan de oorzaak is.
Met haar creatief en inventief talent geeft ze via haar gouaches en tekeningen uiting aan alle sleutelmomenten, intieme ervaringen en pijnlijke details.
 
Een kleine benedenruimte van het museum is ingericht met alle gouaches, onder glasplaten staan en hangen deze indrukwekkende kunstwerken.
​
Juist door de relatief kleine ruimte kom je er als kijker niet onderuit om je geconfronteerd te weten met alles wat zich hier visueel afspeelt. Niets leidt de kijker af, er is zoveel, bijna teveel, ik vind dit wel een meerwaarde! Je kunt er niet omheen!
Haar teksten zijn een kunstwerk opzich en geven een idee. De preciese volgorde van de werken is nooit aangegeven.

Wat mij zo mateloos boeit in deze werken is de intimiteit en integerheid, er staat niets tussen de kijker en de kunstenaar in. Dit is voor die tijd, de 20ste eeuw, uniek. Een oorspronkelijkheid zonder maniertjes, zonder voorbeelden van andere kunstenaars.
Ze was alleen, letterlijk ook, heeft daarvoor ook gekozen.
Op een bepaald moment een kamer hurend, om geconcentreerd, zonder afleiding, te kunnen werken.
 
Tot mijn verrassing zie ik een duidelijke ontwikkeling in zo´n gecomprimeerde tijd, dit alles is ontstaan in 2 a 3 jaar!
 
Van toch wel figuratief in het begin, durft de kunstenaar dat los te laten om veel vrijer en daarmee nog boeiender te worden. Het gaat hier om de taal van de gouache, en niet meer zozeer om de narrative.

Charlotte Salomon in France 1942

Ze was als kunstenaar in staat ´naar binnen en naar buiten´ te kijken. Met veel humor, intelligentie, creatieve kracht en zelfkennis kon ze zichzelf, en tegelijker tijd de wereld van de oorlog waarnemen.
 
Met lukt haar om de sfeer van de tijd waarin ze leefde, in haar gouaches voelbaar te maken. Met een groot inlevingsvermogen, voor haarzelf en voor de ander!
 
 
Mensen worden, terecht, door deze werken diep geraakt, ik ook, het speelt nog steeds in mijn hoofd, haar unieke visuele taal!
 

Deze boeiende en indrukwekkende tentoonstelling is te zien tot en met 25 maart 2018.
Dit is zo de moeite waard om te gaan bezoeken, en je tijd ervoor te nemen.
 
Ook is er een prachtig vorm gegeven boek over het werk uitgegeven en is tegen een redelijke prijs te koop in de bescheiden museum winkel.
Kleinere pocket uitgaves met teksten van Charlotte Salomon zijn hier ook verkrijgbaar.
 
 
Adres
Nieuwe Amstelstraat
1011PL Amsterdam
 
Openingstijden
Elke dag 11.00 /  17.00
 
Museumkaart geldig
 
Recensie : Riedstra | kunstenaar | [email protected] | www.riedstra.eu