Tentoonstelling Groninger gevelversierder in Groninger Museum

Anno Smith (1915-1990) was een Groninger keramist die zich toelegde op het maken van geveldecoraties. In de periode na de Tweede Wereldoorlog versierde hij gevels van scholen, flats en winkels in diverse wijken in de stad Groningen met opvallende keramische reliëfs en sculpturen. Veel mensen kennen het werk, maar niet de naam van de maker: Anno Smith.

Anno Ferdinand Smith kreeg op Academie Minerva les van beeldhouwer Willem Valk en tekendocent A.W. Kort. Na voltooiing van zijn opleiding in 1937 besloot hij keramist te worden. Hij experimenteerde met succes met uiteenlopende glazuren. Door de opmerkelijke kleuren werd hij bekend in kringen van liefhebbers van kunstnijverheid.

Na de Tweede Wereldoorlog kreeg zijn werk ook bekendheid bij een groot publiek. Na het succes van het tableau De Kaasdragers in een pakhuis aan de Westerhaven in Groningen werd Smith in Noord-Nederland veel gevraagd voor keramiek op gevels van scholen, openbare gebouwen en woningbouwcorporaties. De portieken van de woningbouwflats in bijvoorbeeld de West-Indische buurt, de Rivierenbuurt en de Wijert in Groningen gaf hij een eigen gezicht.

Een belangrijke opdracht voor Anno Smith waren in 1950 de gedenkstenen voor het 1000-woningenplan van dertig Groninger gemeenten op initiatief van burgemeester Ottevangers uit Ulrum. Hierdoor kwam in één keer het geld voor deze woningen vanuit de Nederlandse regering beschikbaar. Het was een belangrijke oplossing voor de woningnood in de wederopbouwperiode. In de expositie in het Groninger Museum zijn twee van deze gedenkstenen en een ontwerptekening van het 1000-woningenplan te zien. Daarnaast bevat de expositie een aantal tegeltableaus van Anno Smith waaronder de Brandweerlieden uit Kollum, een wapensteen uit Oosterwolde, en een tableau van makelaardij Zeeven. Anno Smith maakte ook vaatwerk met prachtige glazuren. Hier zijn enkele topstukken van te zien.

Hoewel zijn werk de laatste jaren meer in de belangstelling staat, wordt het ook bedreigd. De woonhuizen en gebouwen uit de wederopbouwtijd zijn toe aan een andere bestemming of worden gesloopt. Gelukkig wordt in toenemende mate de bouwkeramiek van Anno Smith daarbij gered en zo mogelijk herplaatst.
 
Bij de tentoonstelling verschijnt de publicatie “Keramist Anno Smith. De grootste gevelversierder”, tekst door kunsthistoricus Jaap Ekhart en foto’s door Rudmer Nijman. Het boek verschijnt bij Uitgeverij Leander.

Expositie: Anno Smith
Locatie: Groninger Museum, Groningen
Deze expositie is te zien tot en met 3 januari 2016.
www.groningermuseum.nl 

Anno Smith, De Brandweermannen van Kollum, 1952. Fotografie: Rudmer Nijman