Amsterdam: tentoonstelling Philippe Apeloig 'using type'

Philippe Apeloig, Using Type, 2015, 120 x 175 cm, screen-print

Het Stedelijk Museum toont vanaf 31 oktober werk van de Franse grafisch ontwerper Philippe Apeloig (Parijs, 1962), die bekend staat om zijn verrassend gebruik van typografie. In het designcircuit zullen van Apeloig behalve affiches ook, logo’s, boeken, folders, klein drukwerk en animaties te zien zijn.

Apeloig speelt als het ware met letters, die hij soms zelf ontwerpt. Zijn kennis van de typografie is zodanig dat zijn werken steeds doordacht, maar toch subtiel blijven. Soms worden de letters zelfstandige beelden, zoals die in het affiche Bateaux sur l’eau (2003), die een boot vormen, maar ze blijven – zelfs vervormd – de dragers van een duidelijke boodschap. De letters in het affiche Bewegte Schrift uit 2011 waren ook als een digitale animatie op het station in Zürich te zien. Apeloig kiest voor een wisselende betekenis die altijd afgestemd is op het onderwerp van het affiche. Dat maakt dat zijn werk zeer gevarieerd is, soms kleurrijk, soms in zwart-wit, al dan niet met kleine toevoegingen in kleur.

Carolien Glazenburg, conservator grafische vormgeving Stedelijk: “Apeloig componeert met letters. Ze krijgen verschillende eigenschappen; soms zijn het eenlingen, af en toe vormen ze een opgewonden gezelschap, regelmatig dansen ze, soms worden ze een standbeeld. Ze kunnen roepen, maar ook rustig informeren. Eerder lieten we in het hart van het vormgevingscircuit grafische vormgeving zien; LUST samen met Jurriaan Schrofer, Lex Reitsma en Atelier ter Bekke&Behage. Vier jaar geleden brachten we in Temporary Stedelijk een groot overzicht van Wim Crouwel. Nu tonen we Philippe Apeloig – het wordt tijd dat Nederland meer van zijn werk ziet, ook gezien zijn band met de Nederlandse vormgeving.”

Apeloig leerde aan de Parijse École supérieure des arts appliqués Duperré de beginselen van de typografie. Tweemaal liep hij stage bij het Amsterdamse bureau Total Design dat Wim Crouwel mede oprichtte. Het daar heersende Nederlandse modernistische klimaat zouden van blijvende invloed op hem zijn: “in Amsterdam ben ik artistiek geboren”, zegt de ontwerper zelf. Eind jaren 80 vertrekt hij met een studiebeurs naar de Verenigde Staten en werkt er voor April Greiman, een gerenommeerde grafisch ontwerpster, opgeleid door de Zwitser Wolfgang Weingart. Zij werkte als een van de eersten met de zojuist geïntroduceerde Apple Macintosh en gebruikte in haar affiches een vrije typografie en felle kleuren.

Door de introductie van de computer moesten grafisch vormgevers zich in de jaren 80 het vak opnieuw eigen maken. De computer is snel en flexibel, nodigt uit tot experiment en heft de beperkingen van het handwerk op. Total Design, Greiman en indirect Weingart hebben Apeloig geholpen om inventief om te gaan met typografie in combinatie met het digitale ontwerpen. Naast het klassieke grafisch ontwerpen maakt Apeloig ook digitale animaties voor zowel culturele als commerciële opdrachtgevers. Ook daarin speelt typografie de hoofdrol. Hij heeft veel opdrachtgevers in het culturele veld; hij ontwerpt affiches en huisstijlen voor theaters, tentoonstellingen en festivals, en ontwerpt sinds 1981 ieder jaar het affiche voor het grote Fête du Livre in Aix-en-Provence. Daarnaast heeft hij  ook commerciële opdrachtgevers waaronder Hermès.

In de museumwinkel is de publicatie bij de tentoonstelling verkrijgbaar: Philippe Apeloig – À la racine des lettres, die een aanvulling is op het boek TYPORAMA dat verscheen bij de grote overzichtstentoonstelling van zijn werk in het Parijse Musée des Arts décoratifs in 2014.  

De shawl die Philippe Apeloig voor het Franse modehuis Hermès ontwierp, waarvan het ontwerp is gebaseerd op het boek Fragments d’un discours amoureux (1977) van Roland Barthès, is te zien in de tentoonstelling en verkrijgbaar bij Hermès (€ 895).

Expositie: Using Type - Carolien Glazenburg 
Locatie: Stedelijk Museum Amsterdam, Museumplein 10, Amsterdam
Deze expositie is te zien van 31 oktober 2015 t/m 31 januari 2016.