Muziektheater over 100 jaar De Stijl

Bas van der Leck

In de Tuinzaal van het Gemeentemuseum Den Haag zullen bezoekers dit jaar een aantal keer worden verrast door bijzondere performances. Het Leidse muziektheatergezelschap de Veenfabriek, muzikaal kunstenaarscollectief o k a p i en studenten van T.I.M.E. (een masterclass van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag), werken heel 2017 samen aan een drieluik over kunstbeweging De Stijl. De resultaten van het theatrale onderzoek worden in drie delen gepresenteerd. Deel #1, in het teken van Bart van der Leck, is tijdens reguliere openingstijden gratis te zien van dinsdag 7 tot en met vrijdag 10 maart.

Geheel in de stijl van het gedachtegoed van de kunstenaars Bart van der Leck, Piet Mondriaan en Theo van Doesburg werken de Veenfabriek, o k a p i en T.I.M.E. in wisselende bezetting aan drie theatrale reflecties op het werk van deze kunstenaars. Het onderzoek beweegt zich daarbij van de akoestische en fysieke ruimte, via de elektrisch versterkte ruimte, naar een monumentale architectonische ruimte. Voortdurend stellen de theatermakers zichzelf de vraag ‘Hoe kun je de grenzen tussen kunst en (dagelijks) leven opheffen en de kunst middenin de maatschappij plaatsen?’, dezelfde vraag die centraal stond in het denken van De Stijl.

Bart van der Leck
Het Gemeentemuseum biedt de perfecte setting om dit drieluik te presenteren. In 2017 zijn hier in het kader van het themajaar Mondriaan tot Dutch Design vier tentoonstellingen aan Mondriaan en De Stijl gewijd. De eerste serie performances sluit perfect aan bij de tentoonstelling die onlangs door Z.M. Koning Willem-Alexander is geopend: Piet Mondriaan en Bart van der Leck – De uitvinding van een nieuwe kunst.
In het theatrale onderzoek is uitgegaan van Van der Lecks ideaal voor een nieuwe kunst: eenvoudige, algemeen geldende vormen, waaruit de gelijkheid van alle mensen spreekt. Zo laten o k a p i en de Veenfabriek zich, net als Van der Leck, inspireren door mensenmassa's, reeksen, series, herhalingen en opsommingen. De theatermakers onderzoeken wat het anti-individualisme van De Stijl in de huidige tijd kan betekenen. In deze tijd van verregaande individualisering zullen ze uitvoerend kunstenaars als arbeiders beschouwen en ze vinden schoonheid in de kracht van de groep en het praktische van de handeling. Ook wordt de spanning opgezocht tussen enerzijds gelijkvormigheid en anderzijds de menselijkheid en eigenheid van de spelers. Gedurende de dag voeren spelers muzikale taken uit. Als museumbezoeker ben je zodoende getuige van het maakproces, want in de loop van de middag mondt dit uit in een concert waarin alles samenkomt.

Meer optredens in de Tuinzaal
Naast de performances van de Veenfabriek, o k a p i en T.I.M.E, vinden in de loop van dit jaar in het Gemeentemuseum ook optredens van andere gezelschappen plaats. Zo hebben onder andere Lonneke van Leth Producties, Todays Art en New Ensemble zich eveneens door Mondriaan en De Stijl laten inspireren.

Speeldata De Stijl deel #1
Dinsdag 7 maart: Performance 10.00 - 15.30 | Concert 15.30 - 17.00
Woensdag 8 maart: Performance 10.00 - 15.30 | Concert 15.30 - 17.00
Donderdag 9 maart: Performance 10.00 - 15.30 | Concert 15.30 - 17.00
Vrijdag 10 maart: Performance 10.00 - 15.30 | Concert 15.30 - 17.00
Bezoekers van het museum kunnen de performances gratis bijwonen.

Over de Veenfabriek en o k a p i
Sinds 2004 maakt de Veenfabriek aangevoerd door Paul Koek toonaangevend interdisciplinair muziektheater op locaties en in theaters. De Veenfabriek is een beweging van muzikanten, acteurs, beeldend kunstenaars en wetenschappers.
o k a p i is een groep van kunstenaars uit verschillende disciplines: muzikanten, componisten, theatermakers, performers en beeldende- en geluidskunstenaars. Elf individuen gaan samen op zoek naar een nieuwe podiumtaal, waarin poëzie en theatraliteit ontstaat vanuit het materiaal, het geluid, de plaats en de handeling.
De Stijl wordt mede mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van het Fonds Podiumkunsten, de Gemeente Leiden, Cultuurfonds Leiden en het Gemeentemuseum Den Haag.