Zuiderzeemuseum presenteert ‘10 Years of Thomas Eyck’ op de Dutch Design Week

© Lonneke van der Palen

Dit weekend is de Dutch Design Week van start gegaan. Tussen de diverse studio’s, kunstgalerijen en musea die zich presenteren in Eindhoven, bevindt zich ook het Zuiderzeemuseum uit Enkhuizen. Dit lijkt op het eerste gezicht een vreemde eend in de bijt, maar het museum is een trouwe en jaarlijks druk bezochte exposant geworden op de DDW. Telkens weet het Zuiderzeemuseum het publiek te verrassen met een samenwerking uit een nieuwe designdiscipline.

Dit jaar heeft het Zuiderzeemuseum gekozen voor een samenwerking met de Nederlandse uitgever en distributeur Thomas Eyck. De keuze voor deze samenwerking ligt voor de hand volgens directeur Stephan Warnik: ‘Zowel Thomas Eyck als het Zuiderzeemuseum hebben natuurlijke materialen en vakmanschap hoog in het vaandel staan.’ Sinds 2007 stimuleert Thomas Eyck getalenteerde ontwerpers om voor zijn t.e.-collectie actuele gebruiks- en kunstvoorwerpen te maken in samenwerking met ambachtelijke bedrijven. Op eenzelfde wijze koppelt het Zuiderzeemuseum jonge ontwerpers aan traditionele ambachten en investeert in een cross-over tussen beproefd vakmanschap en de creatieve industrie. Warnik voegt daaraan trots toe: ‘Met deze tentoonstelling vieren we bovendien het tienjarig jubileum van het Thomas Eyck label.’
De bezoeker van de tentoonstelling, die officieel geopend wordt op 23 december aanstaande in Enkhuizen, krijgt een nieuwe blik op de bestaande productseries uit de t.e.-collectie. Tien ontwerpers, kunstenaars en architecten hebben de opdracht gekregen om een installatie te ontwikkelen die de betreffende objecten in een nieuwe context plaatst. Het museum en Thomas Eyck willen hiermee een blik werpen op de toekomst van de Nederlandse vormgeving. Niet alleen de bezoeker wordt uitgedaagd om vanuit een ander perspectief naar bestaande objecten te kijken, maar ook kunstenaars, vormgevers en ontwerpers worden geïnspireerd door het erfgoed dat het Zuiderzeemuseum rijk is. 
Het museum werkt al ruim tien jaar met diverse ontwerpers en blijft dit in de toekomst doen. Warnik: ‘Wij hebben als opdrachtgever ervaren dat zij beschikken over de kwaliteiten om de kennis die in het museum aanwezig is, op unieke wijze te herinterpreteren en door te ontwikkelen naar nieuwe inzichten. Door middel van deze samenwerking toont het Zuiderzeemuseum aan dat erfgoed van waarde is voor het heden.’
De directeur van het Zuiderzeemuseum is zelf een groot liefhebber van design: ‘De voortdurende creatieve zoektocht naar nieuwe mogelijkheden in vormgeving blijft mij verbazen en inspireren. Honderden jaren hebben miljarden mensen gebruik gemaakt van bijvoorbeeld een stoel en toch is het concept nooit uitontwikkeld. Dat blijft een wonderlijk gegeven dat boeit, prikkelt en vrolijk stemt. Met de 10 Years of Thomas Eyck tentoonstelling laten we dit zien.’  

Leon de Bruijne
Eén van de tien kunstenaars die onderdeel uitmaakt van de tentoonstelling 10 Years of Thomas Eyck, is Leon de Bruijne. Tijdens de Dutch Design Week presenteert hij onder de naam ‘Buster’ vier installaties waarmee hij reflecteert op de porselein series van Aldo Bakker uit de t.e collectie.
‘Kijk, dit maakt mij nou blij’ roept een bezoeker enthousiast uit naar zijn vrouw en wijst naar een groot tractorwiel dat aangedreven door een klein motortje langzaam in het rond draait en delicaat porselein servies tot fijne scherven verplettert. Passanten blijven staan en wachten vol spanning op dat ene moment, wanneer het wit kwetsbare porselein, knapt onder het grote en dikke rubberen wiel. Dit contrast is de spanning die Leon opzoekt.
Leon de Bruijne, beeldend kunstenaar en bedenker van deze installatie weet op unieke wijze emoties los te maken en conversaties op gang te brengen met behulp van alledaagse materialen en objecten door ze in een nieuwe context te plaatsen. De Bruijne ‘Tijdens het maken ben ik steeds in gevecht met de regels van de natuurkunde. Uit de worsteling met kracht, snelheid, evenwicht, zwaartekracht en de beperkingen van de techniek ontstaan nieuwe ideeën en beelden. Het werk gaat in de ruimte een onontkoombare interactie aan met de toeschouwer en schept mogelijkheden voor associaties. Ik wil dat mijn werk het publiek verbaast en verwondert.’
Dat dit ook gebeurt wordt duidelijk wanneer bezoekers gebiologeerd naar een strak gespannen plank kijken. De plank wordt steeds strakker opgerekt door middel van een touw dat verbonden is met een kleine aandrijfmotor. Het is onvermijdelijk, maar een ieder blijft gespannen wachten op het moment dat de plank uit elkaar springt. Na de zorgvuldig opgebouwde spanning, volgt de ontlading: er wordt voldaan gegrijnsd en gelachen. Enkele meters van de installatie vandaan, glimlacht Leon tevreden. Voor hem is de Dutch Design Week nu al geslaagd.